1. Baligtos- v. to fasten or tie into knot; to attach one thing with another by connecting or tied or knotted
Gibaligtos ni Tatay ang mga pisi aron makahimo siya og hayhayan.
2. Magahat- n. the wild people in the mountain; uncivilized tribes
Nakasugat mi og mga magahat sa among biyahe.
3. Paok- adj. dirty; dark with dirt; bad smelling
Gilabay sa akong manghud ang iyang paok na panyo.
4. Kaikag- n. act of being interested to; determination; desire
Nagpakita ang mga estudyante og kaikag sa pagtulon-an.
5. Lantap- placid; calm; undisturbed; peaceful
Nalingaw ko og tanaw sa lantap na dagat.
Friday, July 25, 2008
Lima Ka Bag-ong Cebuanong Pulong (6)
Posted by Patricia Andrea at 8:54 AM 0 comments
News Report (3)
Pahayag sa Magtutudlo, Ramos Labing Maayong Presidente sa Pilipinas
Si Ms. Desiree Balota, magtutudlo sa St. Theresa’s College, nagpahayag nga ang bugtong panahon kon diin taas ang ekonomiya sa Pilipinas mao ang kamandoan ni Fidel Ramos. Niingon si Ms. Balota nga mao ra kini ang panahon nga dako ang asenso sa atong nasod tungod sa maayong mga istratehiya ni Ramos.
Alang ni Ms. Balota, layo ra kaayo ang pagpadagan ni Presidente Arroyo kay sa kang Ramos tungod ang gipangbuhat ni Presidente Arroyo para ra sa iyang personal nga interes. Gidugang ni Ms. Balota nga wala niasenso ang iyang kahimtang karon kay ang pundo sa gobyerno, gigamit ra ni Presidente Arroyo aron makapabilin siya sa iyang pwesto hangtud 2010, ug maong wala natagbaw si Ms. Balota sa mga gihimo ni Presidente Arroyo.
Si Ms. Balota nisulti nga tupong-tupong ra si Presidente Arroyo ni Ferdinand Marcos sa korupsyon, apan labing bati nga presidente si Marcos tungod sa iyang bayolenteng abuso sa katawhan.
Gisugyot ni Ms. Balota nga kinahanglan naa’y kausaban sa atong gobyerno ug angay himuong modelo ang kauswagang nahimo ni Ramos. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Si Ms. Desiree Balota, magtutudlo sa St. Theresa’s College, nagpahayag nga ang bugtong panahon kon diin taas ang ekonomiya sa Pilipinas mao ang kamandoan ni Fidel Ramos. Niingon si Ms. Balota nga mao ra kini ang panahon nga dako ang asenso sa atong nasod tungod sa maayong mga istratehiya ni Ramos.
Alang ni Ms. Balota, layo ra kaayo ang pagpadagan ni Presidente Arroyo kay sa kang Ramos tungod ang gipangbuhat ni Presidente Arroyo para ra sa iyang personal nga interes. Gidugang ni Ms. Balota nga wala niasenso ang iyang kahimtang karon kay ang pundo sa gobyerno, gigamit ra ni Presidente Arroyo aron makapabilin siya sa iyang pwesto hangtud 2010, ug maong wala natagbaw si Ms. Balota sa mga gihimo ni Presidente Arroyo.
Si Ms. Balota nisulti nga tupong-tupong ra si Presidente Arroyo ni Ferdinand Marcos sa korupsyon, apan labing bati nga presidente si Marcos tungod sa iyang bayolenteng abuso sa katawhan.
Gisugyot ni Ms. Balota nga kinahanglan naa’y kausaban sa atong gobyerno ug angay himuong modelo ang kauswagang nahimo ni Ramos. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Posted by Patricia Andrea at 8:47 AM 0 comments
News Report (2)
Singgit sa Usa ka Ice Cream Vendor, Arroyo Angay Ilisan
Alang kay Peter Abingosa, usa ka ice cream vendor, angay nga ilisan si Presidente Arroyo kon mahimo. Si Peter nisulti nga wala siya natagbaw sa mga gihimo sa presidente tungod sa grabeng pag-umento sa mga palitunon. Niingon si Peter nga si Presidente Arroyo ang labing bati nga presidente sukad ni Marcos kay wala’y ayo ang iyang pagdagan sa gobyerno.
Imbis nga muginansiya si Peter og P700 matag-adlaw sa pagbaligya og ice cream, P300 nalang ang iyang madala sa iyang pamilya karon.
Si Peter niingon nga mas hayahay pa ang iyang kahimtang sa panahon ni Ferdinand Marcos kon diin barato ra kaayo ang mga palitunon. Giduot ni Peter nga kinahanglan nga pahawaon sa pwesto si Presidente Arroyo ug angay ta mangita ug epektibo nga presidente, sama ni Marcos. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Alang kay Peter Abingosa, usa ka ice cream vendor, angay nga ilisan si Presidente Arroyo kon mahimo. Si Peter nisulti nga wala siya natagbaw sa mga gihimo sa presidente tungod sa grabeng pag-umento sa mga palitunon. Niingon si Peter nga si Presidente Arroyo ang labing bati nga presidente sukad ni Marcos kay wala’y ayo ang iyang pagdagan sa gobyerno.
Imbis nga muginansiya si Peter og P700 matag-adlaw sa pagbaligya og ice cream, P300 nalang ang iyang madala sa iyang pamilya karon.
Si Peter niingon nga mas hayahay pa ang iyang kahimtang sa panahon ni Ferdinand Marcos kon diin barato ra kaayo ang mga palitunon. Giduot ni Peter nga kinahanglan nga pahawaon sa pwesto si Presidente Arroyo ug angay ta mangita ug epektibo nga presidente, sama ni Marcos. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Posted by Patricia Andrea at 8:46 AM 0 comments
News Report(1)
Kahimtang sa Usa ka Empleyado sa Pilipinas, Wala Gihapon Nausab
Si Melvin de los Santos, usa ka empleyado sa Speedy Laundry Cebu, nisulti nga wala jud nausab ang iyang kahimtang diri sa Pilipinas sukad-sukad.
Niingon si Melvin nga grabe ang kalisud sa iyang pamilya tungod sa korupsyon sa mga opisyal sa gobyerno, labi na sa panahon ni Joseph Estrada. Si Melvin nitawag ni Estrada og wala’y ayo tungod para kaniya, wala’y kalibutan si Estrada sa gobyerno.
Kon karong panahona ang hisgotan, alang ni Melvin, igo-igo lang ang iyang pagkatagbaw sa mga gihimo ni Presidente Arroyo. Para kaniya, sa tanang mga presidente nga nagmando sukad ni Ferdinand Marcos, si Presidente Arroyo ang aduna’y agi na makit-an.
Si Melvin nakauyon sa mga housing projects nga gihimo ni Presidente Arroyo alang sa mga kabus, apan siya naghinaot nga mas padak-an sa presidente ang iyang hinabang para muarang-arang ang iyang kahimtang diri sa Pilipinas. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Si Melvin de los Santos, usa ka empleyado sa Speedy Laundry Cebu, nisulti nga wala jud nausab ang iyang kahimtang diri sa Pilipinas sukad-sukad.
Niingon si Melvin nga grabe ang kalisud sa iyang pamilya tungod sa korupsyon sa mga opisyal sa gobyerno, labi na sa panahon ni Joseph Estrada. Si Melvin nitawag ni Estrada og wala’y ayo tungod para kaniya, wala’y kalibutan si Estrada sa gobyerno.
Kon karong panahona ang hisgotan, alang ni Melvin, igo-igo lang ang iyang pagkatagbaw sa mga gihimo ni Presidente Arroyo. Para kaniya, sa tanang mga presidente nga nagmando sukad ni Ferdinand Marcos, si Presidente Arroyo ang aduna’y agi na makit-an.
Si Melvin nakauyon sa mga housing projects nga gihimo ni Presidente Arroyo alang sa mga kabus, apan siya naghinaot nga mas padak-an sa presidente ang iyang hinabang para muarang-arang ang iyang kahimtang diri sa Pilipinas. Alang sa Com26, kini si Patricia Andrea Pateña.
Posted by Patricia Andrea at 8:43 AM 0 comments
Thursday, July 17, 2008
Ang Akong Reaksyon Bahin sa mga Cebuanong Pulong na Nabawi ni Pigafetta Pag-1521
Pagbasa nako sa lista sa mga pulong, nalingaw ako ug na-interesado. Karun pa nako nakuha ang ideya kon gi-unsa pagtubo sa Cebuanong pulong sukad sa pagka-imbento niini. Ang una nakong nabantayan mao ang karaang mga pulong, nagpakita sa impluwensya sa mga Kastila kanato kay Kinastila ang pagtitik niini. Sanglitanan ang pulong na candin(kanding) ug acin(asin).
Daghan pud nga karaang Cebuanong pulong ang masabtan kon unsa ang ilang buot ipasabot miskin dili pa nimo tanawon ang mga bag-ong versions niini kay gamay ra ang kalahian sa ilang pagtitik. Sama niini ang tuhud(tuhod), babui(baboy), dudlo(tudlo), ug ilon(ilong).
Ako pud namatuod nga aduna ta'y mga pulong karon nga pareho gihapon sa mga pulong nga gigamit sauna. Wala'y nausab niini gikan sauna hangtud karon sama sa baba, uliman, ug lubi. Apan, aduna pud nga mga pulong sauna nga dako kaayo ang kalahi sa pag-gamit niini kaniadto ug mahibulong ta sa dakong pagbag-o niini karon. Sama ining mga pulong mao ang paranpaon(babaye), butan(puthaw), missamis(sudlay).
Kaulhian, akong nadiskubre nga aduna'y mga Cebuanong pulong sauna nga miskin gipang-ilisan na sila sa bag-ong Cebuano, gipadayon gihapon kini ug gamit sa mga tawo. Sama niini ang mga pulong nga marica(ngari), ug guay(dagway). Madunggan gihapon nako kining mga karaang pulong miskin aduna na'y mga bag-ong versions niini karon.
Paghuman nako ug pagkasayod niining tanan, mas nidako ang akong pagtamud sa Cebuanong sinultian. Akong nasayran nga gayod, adunahan ang atong lingguwahe. Gitagana niini ang nagkalain-laing kolor sa atong kultura ug kasaysayan. Mapasalamaton ako sa atong mga kagikanan kay sila ang naningkamut sa pag-ugmad sa atong pulong. Kon wala nila gisugdan ang paghulma sa Cebuanong sinultian, wala ta'y atong kaugalingon lingguwahe karon ug dili malig-on ang atong katilingban.
Sa katapusan, ganahan nako ihagit ang akong mga kaabing Cebuano nga atong himuong usa ka bahandi ang atong sinultian; busa, dapat ni natong hatagan ug dakong pagtagad. Daghan kaayog gi-agian ang atong lingguwahe para kanatong mga Cebuano, mao na isip mga alagad sa atong nasod, kinahanglan ni nato pakitaan ug importansya ug pagmahal. Larga, Sugbo!
Posted by Patricia Andrea at 7:39 AM 0 comments
Lima Ka Bag-ong Cebuanong Pulong (5)
1. Karawan- adj. mischievous; one who is inclined to ilicit affair with men or women
Gibyaan ni Lani ang iyang karawang bana.
2. Pig-ot- adj. tight; narrow; crowded; inconvenient
Dili ko ganahan muadto sa mga pig-ot na lugar.
3. Sugyot- n. suggestion; proposition; opinion; proposal
Among gisulti ni Presidente Arroyo ang among mga sugyot para sa katawhan.
4. Higwaos- n. an act or condition of instability; or of being troubled, worried due to unsolved problems
Nagsinati sila og higwaos tungod sa kalisod sa kinabuhi.
5. Dangop- v. to seek refuge; to seek shelter or protection
Kon aduna ko'y mga problema, mudangop ko sa Ginoo.
Posted by Patricia Andrea at 7:24 AM 0 comments
Thursday, July 10, 2008
Lima Ka Bag-ong Cebuanong Pulong(4)
1. Habohabo- n. slight rain; drizzle
Una mi molakaw, huwaton namo nga muhunong ang habohabo.
2. Luip- v. to insert inside; to place something in between pages, or of file
Giluip ni Tess ang suwat sa akong libro.
3. Dapowas- v. to wipe off with water
Gidapowas ni Randy ang buling sa iyang kamisa.
4. Bahad- n. plan; projection; outline; design; scheme
Wala nahimo sa gobyerno ang ilang mga bahad para sa katilingban.
5. Yagbot- adj. out-order; inoperational; worn-out
Gilabay ni Tatay ang among radyo tungod yagbot na kini.
Posted by Patricia Andrea at 6:01 AM 0 comments
Friday, July 4, 2008
Ikatulong Sitwasyon
Ikatulong Sitwasyon: Nagcover ka ug Press Con ni Mayor Osmeña sa City Hall. Sa tunga-tunga sa Press Con, naay tulis na nahitabo duol sa Redemptorist Church sa General Maxilom Ave. Mubiya ka ba sa Press Con para imong ma-adto ug mataho ang nahitabong tulis?
Oo, mubiya ko sa Press Con kay para nako, mas dako og importansya ang nahitabong tulis sa mga tawo ug isip magtataho ang akong obligasyon naa sa publiko. Dili kaayo layo ang Redemptorist Church sa City Hall busa maabtan pa nako ang panghitabo. Una sa tanan, grabe og impact sa publiko ang video nga akong makuha didto sa tulis, sama sa mga operasyon sa mga pulis sa pagdakop sa tulisan, mga hilak ug siyagit sa mga biktima, ug ang nagkalain-laing reaksyon sa mga nagpaniid sa palibut. Mas tan-awn sa katawhan ang kining mga panghitabo sa TV kay sa sa pagpirma ni Mayor Osmeña nga naglingkod lang sa iyang bangko.
Ikaduha, mas makuha nako ang pagtagad sa mga tigpanan-aw kon kini ang akong buhaton kay sa pagkadungog pa lang nila sa paghisgot bahin sa tulis, masusihon dayon sila kung ang mga biktima usa ba sa ilang mga mahal sa kinabuhi o ilang kaila. Daghan pud og mga impormasyon ang akong mahatod kanila kompara sa impormasyong akong mataho didto sa Press Con. Mahimog matubag nako ang ilang mga pangutana sama sa kon naa ba’y mga namatay sa panghitabo ug kung naa man, pila kabuok ang casualties, kon dali ba ni-aksyon ang kapulisan, kon pila ug unsa ang nakawat sa tulisan, ug kon nadakpan ba kining nanulis. Mao kini ang labing gustong mahibaw-an sa publiko busa mao kini ang akong hatagan ug mas dakong prioridad.
Kon dali ra ko mahuman sa pagcover sa tulis, mahimog mubalik ko didto sa Press Con, ug kon nagpadayon gihapon kini mutiwas ko sa pagcover niini. Mangita ko og mga kasaligang kakuhaan sa mga balita nga wala nako madangat samtang gi-asekaso nako ang nahitabong tulis.
Oo, mubiya ko sa Press Con kay para nako, mas dako og importansya ang nahitabong tulis sa mga tawo ug isip magtataho ang akong obligasyon naa sa publiko. Dili kaayo layo ang Redemptorist Church sa City Hall busa maabtan pa nako ang panghitabo. Una sa tanan, grabe og impact sa publiko ang video nga akong makuha didto sa tulis, sama sa mga operasyon sa mga pulis sa pagdakop sa tulisan, mga hilak ug siyagit sa mga biktima, ug ang nagkalain-laing reaksyon sa mga nagpaniid sa palibut. Mas tan-awn sa katawhan ang kining mga panghitabo sa TV kay sa sa pagpirma ni Mayor Osmeña nga naglingkod lang sa iyang bangko.
Ikaduha, mas makuha nako ang pagtagad sa mga tigpanan-aw kon kini ang akong buhaton kay sa pagkadungog pa lang nila sa paghisgot bahin sa tulis, masusihon dayon sila kung ang mga biktima usa ba sa ilang mga mahal sa kinabuhi o ilang kaila. Daghan pud og mga impormasyon ang akong mahatod kanila kompara sa impormasyong akong mataho didto sa Press Con. Mahimog matubag nako ang ilang mga pangutana sama sa kon naa ba’y mga namatay sa panghitabo ug kung naa man, pila kabuok ang casualties, kon dali ba ni-aksyon ang kapulisan, kon pila ug unsa ang nakawat sa tulisan, ug kon nadakpan ba kining nanulis. Mao kini ang labing gustong mahibaw-an sa publiko busa mao kini ang akong hatagan ug mas dakong prioridad.
Kon dali ra ko mahuman sa pagcover sa tulis, mahimog mubalik ko didto sa Press Con, ug kon nagpadayon gihapon kini mutiwas ko sa pagcover niini. Mangita ko og mga kasaligang kakuhaan sa mga balita nga wala nako madangat samtang gi-asekaso nako ang nahitabong tulis.
Posted by Patricia Andrea at 10:56 AM 0 comments
Ikaduhang Sitwasyon
Ikaduhang Sitwasyon: Absent ang lima ka reporters nimo ug ikaw ra ang nabilin sa imong desk. Nakadawat ka o balita bahin sa dungan-dungan na pagbaha sa Bogo, Talibon, Iloilo, Tacloban, ug Colon. Unsaon nimo pagtaho niining lima ka panghitabo nga telephone ra ang naa nimo?
Bisan og wala pa ako’y reporters, mahimo gihapon nako og taho kining lima ka panghitabo. Tungod wala ko’y mga kauban ug layo ang mga lugar na naapektohan sa baha gawas sa Colon ug Bogo, usa-usahun nako og tawag ang mga opisyal sa tagsa-tagsa nga lugar. Panghutan-on nako sila bahin sa mga importanteng detalye nga mukumpleto sa akong pagtaho sama sa kon unsa kagrabe ang sitwasyon sa baha, kon unsa ang epekto niini sa mga lumulupyo didto, ug kon aduna ba’y daghang mga panimalay o mga building nga nangalubog. Apilon pud nako og tawag ang mga residente sa mga gibaha nga lugar ug makighinabi ko nila bahin sa ilang pagbati ug kahimtang. Kon mahuman ko og pakighinabi sa mga opisyal ug residente sa lima ka lugar, mutawag ko sa mga residente sa Colon ug ako silang panghutan-on kon aduna pa ba’y baha sa ilang lugar. Kon akong masayran nga aduna gihapon, adtoon nako ang Colon kay mao kini ang pinaka-accessible nga lugar para nako, ug mukuha kog mga dugang na impormasyon ug detalye sa panghitabo gawas sa akong mga nakuha sa dihang pagtawag nako nila. Kon mahimo, magdala ko og simpleng kagamitan sa pang-video ug sa pag-record para naa ko’y basehan sa mga impormasyon ug para naa ko’y makuha nga mas klaro nga natural sound(NatSo).
Bisan pa’g naa ra sa Cebu province ang Bogo, layo gayud ang biyahe padung didto ug dako ang posibilidad nga nahubas na ang baha sa akong pag-abot mao nga dili na ako magdesisyon og adto pa didto. Dapat nako magamit akong oras og husto kay dili lalim ang pagtaho sa lima ka panghitabo. Ang ako lang siguradoon mao nga daklit ug kumpleto ang mga detalye nga akong makuha sa mga opisyal ug residente sa lima ka lugar labi na nga sa telepono lang ang akong pakighinabi ug wala ako didtong mga lugara para masaksi ang mga panghitabo.
Gayod, kon usa ka ka mapaningguhaon nga magtataho, makakita ka og nagkalain-laing mga pamaagi sa pagbalita bisan unsa pa ang mga suliran nga imong maagian.
Bisan og wala pa ako’y reporters, mahimo gihapon nako og taho kining lima ka panghitabo. Tungod wala ko’y mga kauban ug layo ang mga lugar na naapektohan sa baha gawas sa Colon ug Bogo, usa-usahun nako og tawag ang mga opisyal sa tagsa-tagsa nga lugar. Panghutan-on nako sila bahin sa mga importanteng detalye nga mukumpleto sa akong pagtaho sama sa kon unsa kagrabe ang sitwasyon sa baha, kon unsa ang epekto niini sa mga lumulupyo didto, ug kon aduna ba’y daghang mga panimalay o mga building nga nangalubog. Apilon pud nako og tawag ang mga residente sa mga gibaha nga lugar ug makighinabi ko nila bahin sa ilang pagbati ug kahimtang. Kon mahuman ko og pakighinabi sa mga opisyal ug residente sa lima ka lugar, mutawag ko sa mga residente sa Colon ug ako silang panghutan-on kon aduna pa ba’y baha sa ilang lugar. Kon akong masayran nga aduna gihapon, adtoon nako ang Colon kay mao kini ang pinaka-accessible nga lugar para nako, ug mukuha kog mga dugang na impormasyon ug detalye sa panghitabo gawas sa akong mga nakuha sa dihang pagtawag nako nila. Kon mahimo, magdala ko og simpleng kagamitan sa pang-video ug sa pag-record para naa ko’y basehan sa mga impormasyon ug para naa ko’y makuha nga mas klaro nga natural sound(NatSo).
Bisan pa’g naa ra sa Cebu province ang Bogo, layo gayud ang biyahe padung didto ug dako ang posibilidad nga nahubas na ang baha sa akong pag-abot mao nga dili na ako magdesisyon og adto pa didto. Dapat nako magamit akong oras og husto kay dili lalim ang pagtaho sa lima ka panghitabo. Ang ako lang siguradoon mao nga daklit ug kumpleto ang mga detalye nga akong makuha sa mga opisyal ug residente sa lima ka lugar labi na nga sa telepono lang ang akong pakighinabi ug wala ako didtong mga lugara para masaksi ang mga panghitabo.
Gayod, kon usa ka ka mapaningguhaon nga magtataho, makakita ka og nagkalain-laing mga pamaagi sa pagbalita bisan unsa pa ang mga suliran nga imong maagian.
Posted by Patricia Andrea at 10:53 AM 0 comments
Unang Sitwasyon
Unang Sitwasyon: Apil ka sa usa ka Cebu City News Based Organization. Aduna ka’y duha ka news teams apan unom ka news events ang nagdungan ug hitabo: ang pagkalunod sa MV Princess of the Stars, ang pagkalunod sa MV Tubigon sa Bohol, ang pagkacrash sa eroplano sa Mactan Airbase, ang balitang naay napaakan ug iro sa Hongkera, brownout sa Pardo, ug fiesta sa Minglanilla. Unsa ang duha ka panghitabo na imong pilion ug cover? Hatagi ug katarungan ang imong tubag.
Una nakong biyaan ang panghitabo nga aduna’y napaakan ug iro sa Hongkera. Dili ni importante nga balita sa publiko gawas sa pamilya sa napaakan sa iro ug sa tag-iya sa irong nakapaak. Apil pa niini, dili ni siya usa ka trahedyang hatagan ug dakong pagtagad sa katawhan. Kasagaran sa mga insidente nga naay napaakan ug iro masulbad lang sa mga sayon nga solusyon ug dili na kinahanglan ug media para mu-atiman sa isyu. Sa akong pagdugang, dili mahimog makwaan nako ug video ang mismong pagkapaak kay wala ako nasayod na mahitabo kini ug kung niadto man ko pagkadungog nako sa balita, nahuman na ang pagkahitabo niini mao dili na dako ang impact sa video na akong makuha didto..
Ako pud tangtangon ang balitang brownout sa Pardo. Naandan na kining panghitabo sa mga tawo ug dili dapat padak-on pa, gawas kung naay mga importanteng hinungdan niini sama sa pagkatumba sa mga poste tungod sa usa ka kusog na bagyo. Pero kung akong masayran nga usa lang kini ka ordinaryo nga brownout tungod sa simpleng mga problema, dili ni nako pili-on sa pagtaho kay gamay ra ang iyang kahinungdanun kung itandi kini sa ubang mga balita nga panagsa ra mahitabo ug grabe ang epekto sa katawhan.
Ikatulo nakong biyaan ang pista sa Minglanilla. Nindut gayud ang magtaho ug malipayong mga balita sa publiko, apan mas dako ug mas lawom ug mga isturya ang akong makuha sa tulong nabilin na balita: ang paglubog sa MV Princess of the Stars ug MV Tubigon sa Bohol, ug ang pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase. Bisan pag usa ako ka magtataho, usa pud ako ka tigpanan-aw ug isip usa ka tigpanan-aw, mas maapektohan ako sa balitang bahin sa trahedya kung diin daghan sa akong mga kaigsuonan ang nag-antos. Unang hatagan ug pagtagad sa mga tawo ang mga video nga naa’y barkong nalunod, nacrash na eroplano, mga patay na lawas, ug mga kabanay nga naghilak kaysa sa sa video sa mga tawong nagsaulog sa usa ka kapistahan. Tungod duol ra ang Bohol sa Cebu, ug naa pud ang mga patay na lawas sa mga biktima sa MV Princess of the Stars dinhi, ug ang Mactan Airbase naa ra pud sa atong probinsya, dili maglisod ang akong mga news teams ug kuha ug mga video clips ug mga impormasyon niining mga panghitabo. Usa pud sa akong rason sa pagdesisyon niini mao nga kasagaran sa mga kapistahan diri sa Sugbu mupadayon ug usa hangtud tulo ka adlaw sa pagsaulog busa dili kinahanglan ug dinalian na pagbalita ang pista sa Minglanilla. Kung naay usa sa akong mga news teams na sayo mahuman sa pagcover, pwede pa sila mu-apas didto sa Minglanilla para makakuha ug mga impormasyon bahin sa pista.
Tungod duha lang ka panghitabo ang akong macover, dili nako unahun ug pili ang paglunod sa MV Princess of the Stars. Sa tulo ka balitang nabilin, kini ang pinakataod-taod nang nahitabo mao kinahanglang hatagan ug labing pagtagad ang mga bag-ohay lang na isyu. Daghan na pud ug mga istasyon ang nagpadayon ug balita bahin sa MV Princess of the Stars ug dako na ang hinabang na gihatag para sa mga biktima niini mao nga dili angay pasagdan ang uban pang mga importanteng mga panghitabo. Ang pagkalunod sa MV Tubigan sa Bohol ug ang pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase mga dagko pud na trahedya busa kinahanglan nako matubag ang akong kaakohan sa katawhan na mapahibaw kanila kining mga hitaboa. Sa pagpili sa mga balita na dapat itaho, kinahanglan huna-hunaon ang proximity. Busa, dili maglisud akong news teams ug adto sa gihitaboan sa trahedya apan dali ra maadtoan ang Mactan Airbase ug duol pud ang Bohol sa Cebu. Kanunay nang nadunggan sa publiko ang balita bahin sa MV Princess ug madagit dayon sila sa pagdungog ug mas bag-ong mga balitang pareho kagrabe ug epekto niini. Sa pagpili ug mga istorya na i-cover, importante ang visibility. Dako na interes sa publiko ang makuha sa mga video sa usa pa ka barkong nalunod, ang MV Tubigan, gawas sa MV Princess, pati na ang video coverage sa nacrash na eroplano ug ang mga biktima niini. Labaw sa tanan, tungod kay wala pa nataho sa katawhan ang paglunod sa MV Tubigan ug pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase, dapat na mabalita dayon kini aron ang mga kabanay sa mga biktima mapahibaw ug dali-dali, ug ang mga ahensya sa atong nasod maka-aksiyon dayon niini nga mga trahedya.
Una nakong biyaan ang panghitabo nga aduna’y napaakan ug iro sa Hongkera. Dili ni importante nga balita sa publiko gawas sa pamilya sa napaakan sa iro ug sa tag-iya sa irong nakapaak. Apil pa niini, dili ni siya usa ka trahedyang hatagan ug dakong pagtagad sa katawhan. Kasagaran sa mga insidente nga naay napaakan ug iro masulbad lang sa mga sayon nga solusyon ug dili na kinahanglan ug media para mu-atiman sa isyu. Sa akong pagdugang, dili mahimog makwaan nako ug video ang mismong pagkapaak kay wala ako nasayod na mahitabo kini ug kung niadto man ko pagkadungog nako sa balita, nahuman na ang pagkahitabo niini mao dili na dako ang impact sa video na akong makuha didto..
Ako pud tangtangon ang balitang brownout sa Pardo. Naandan na kining panghitabo sa mga tawo ug dili dapat padak-on pa, gawas kung naay mga importanteng hinungdan niini sama sa pagkatumba sa mga poste tungod sa usa ka kusog na bagyo. Pero kung akong masayran nga usa lang kini ka ordinaryo nga brownout tungod sa simpleng mga problema, dili ni nako pili-on sa pagtaho kay gamay ra ang iyang kahinungdanun kung itandi kini sa ubang mga balita nga panagsa ra mahitabo ug grabe ang epekto sa katawhan.
Ikatulo nakong biyaan ang pista sa Minglanilla. Nindut gayud ang magtaho ug malipayong mga balita sa publiko, apan mas dako ug mas lawom ug mga isturya ang akong makuha sa tulong nabilin na balita: ang paglubog sa MV Princess of the Stars ug MV Tubigon sa Bohol, ug ang pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase. Bisan pag usa ako ka magtataho, usa pud ako ka tigpanan-aw ug isip usa ka tigpanan-aw, mas maapektohan ako sa balitang bahin sa trahedya kung diin daghan sa akong mga kaigsuonan ang nag-antos. Unang hatagan ug pagtagad sa mga tawo ang mga video nga naa’y barkong nalunod, nacrash na eroplano, mga patay na lawas, ug mga kabanay nga naghilak kaysa sa sa video sa mga tawong nagsaulog sa usa ka kapistahan. Tungod duol ra ang Bohol sa Cebu, ug naa pud ang mga patay na lawas sa mga biktima sa MV Princess of the Stars dinhi, ug ang Mactan Airbase naa ra pud sa atong probinsya, dili maglisod ang akong mga news teams ug kuha ug mga video clips ug mga impormasyon niining mga panghitabo. Usa pud sa akong rason sa pagdesisyon niini mao nga kasagaran sa mga kapistahan diri sa Sugbu mupadayon ug usa hangtud tulo ka adlaw sa pagsaulog busa dili kinahanglan ug dinalian na pagbalita ang pista sa Minglanilla. Kung naay usa sa akong mga news teams na sayo mahuman sa pagcover, pwede pa sila mu-apas didto sa Minglanilla para makakuha ug mga impormasyon bahin sa pista.
Tungod duha lang ka panghitabo ang akong macover, dili nako unahun ug pili ang paglunod sa MV Princess of the Stars. Sa tulo ka balitang nabilin, kini ang pinakataod-taod nang nahitabo mao kinahanglang hatagan ug labing pagtagad ang mga bag-ohay lang na isyu. Daghan na pud ug mga istasyon ang nagpadayon ug balita bahin sa MV Princess of the Stars ug dako na ang hinabang na gihatag para sa mga biktima niini mao nga dili angay pasagdan ang uban pang mga importanteng mga panghitabo. Ang pagkalunod sa MV Tubigan sa Bohol ug ang pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase mga dagko pud na trahedya busa kinahanglan nako matubag ang akong kaakohan sa katawhan na mapahibaw kanila kining mga hitaboa. Sa pagpili sa mga balita na dapat itaho, kinahanglan huna-hunaon ang proximity. Busa, dili maglisud akong news teams ug adto sa gihitaboan sa trahedya apan dali ra maadtoan ang Mactan Airbase ug duol pud ang Bohol sa Cebu. Kanunay nang nadunggan sa publiko ang balita bahin sa MV Princess ug madagit dayon sila sa pagdungog ug mas bag-ong mga balitang pareho kagrabe ug epekto niini. Sa pagpili ug mga istorya na i-cover, importante ang visibility. Dako na interes sa publiko ang makuha sa mga video sa usa pa ka barkong nalunod, ang MV Tubigan, gawas sa MV Princess, pati na ang video coverage sa nacrash na eroplano ug ang mga biktima niini. Labaw sa tanan, tungod kay wala pa nataho sa katawhan ang paglunod sa MV Tubigan ug pagcrash sa eroplano sa Mactan Airbase, dapat na mabalita dayon kini aron ang mga kabanay sa mga biktima mapahibaw ug dali-dali, ug ang mga ahensya sa atong nasod maka-aksiyon dayon niini nga mga trahedya.
Posted by Patricia Andrea at 10:48 AM 1 comments
Ang Akong Pakighinabi Bahin sa Estado sa Edukasyon sa Pilipinas
Posted by Patricia Andrea at 10:47 AM 3 comments
Subscribe to:
Comments (Atom)
